Sevgili Öğrencimiz, YKS’de başarının bir formülü var. Sınav başarına rehberlik etmesi için kaleme alınan bu yazıyı dikkatlice oku lütfen.

Sınavda üstün bir başarı için gereken üç temel özellik var. Bu anlatacağım üç özelliği geliştirirsen kısa bir süre sonra alacağın sonuçlar seni şaşırtmayacaktır. Sınava bir ay kalmış olsa da formülü kullanmaya başlaman gözle görülür bir fark sağlayacaktır. Sana sunduğumuz sınav rehberlik hizmetlerinin amacı da bu: YKS’de senin kişisel dereceni elde etmen.

Sınav başarısı formülü ise basit! Biliyorum uygulamak söylemesi kadar kolay değil ama başarısı garanti! Başarı formülünün bileşenleri şöyle:
1- Konu bilgin güçlendir
2- Kondisyonunu yükselt
3- Psikolojik dayanıklılığını arttır

Kişisel derecen bu üçünün bir araya getirmenle oluşacak. Bunları bir defa öğrenip hayata geçirdin mi bir daha kimse bunu senden alamaz. Eğer bu güne kadar bu formülü kullanmadıysa belki birkaç gün çaba göstermen gerekecek. Ama buna değer. Çünkü başarının formülünü öğrenmiş olacaksın. Birinci ve ikinci madde yani konu bilgisi ve kondisyon başlıklarına kısaca değineceğiz. Bizim bu yazıda, üzerinde özellikle durmak istediğimiz “psikolojik beceriler”. Çünkü YKS’ye bir ay kala esas farkı sağlayacak olan bu!

Konu Bilgin
Ağız alışkanlığıyla ders çalışmak deriz ama asıl kastettiğimiz öğrenmektir. Çünkü amaç ders çalışmak olmamalı, amaç “konu öğrenmek” olmalı. Testlerdeki doğru sayının çoğalması, yanlışlarının azalması, netlerinin artması için öğrenmen gerekiyor. “Ama hocam benim konu eksiğim çok” diye öğrenci için daha umut var. Unutma. Hedef kişisel derecen! Hiç bilmediğin konuları öğrenmeye odaklanabilirsin ancak önceliği biraz bildiklerine vermenin faydası olabilir. Çünkü az bir çabayla zayıf olduğun konuyu iyi duruma getirebilir, soru kaçırmaz hale gelirsin. Hiç bilmediğin konuyu tam öğrenmek zor olabilir. Eğer konu eksiği az ise zaten odağın eksik konular olacaktır. Tüm konulara hâkim olamayabilirsin ancak bazı konularda çok iyi olmak daha mümkündür. Çalışacağın ders ve konuları bu bakış açısıyla düzenleyebilirsin.

Formülün 2. Bileşeni: Kondisyonun iyi olmalı.
Okuldaki deneme sınavları başta olmak üzere TYT ve AYT provalarını ihmal etme. Bilmen gereken deneme sınavları “ders çalışmaya” dâhil değil. Konu öğrenmek için ayrı bir zaman deneme sınavları için ayrı bir zaman ayırmalısın. Denemeleri konu çalışmalarına ayırdığın süre içinden alma. İhtiyaç duyduğun zamanı uyku hariç diğer zaman katillerinden al. Sosyal medya, TV, dijital oyunlardan kısmalısın. Bir aylık diyet gibi düşün. Bir ayda 3-4 kilo vermeyi hedefleyen insanlar gibi sen de bu bir ay her testten 3-4 net arttırırsan bak neler neler değişir. TYT ve AYT denemelerini birebir YKS disipliniyle uygula. Antrenmanlarının kalitesi YKS sahasına yansıyacağından emin ol. Ve her denemeye “kendi derecemi yapacağım” iddiasıyla başla. Kondisyon senin zihinsel esnekliğin, hızın, zamanı kullanma becerin demek. Bunun için kalan bir ay için haftalık ve günlük rutinlerini oluştur. 

Farkı oluşturacak olan psikolojik becerilerindir.
Buraya kadar anlattıklarım bilgin ve performansındı. Bunlar seni iyi yapan temellerdir. Eğer sen de kendi dereceni yapacak, kendi rekorunu kıracaksan sınav başarın için bu üçüncü faktörün önemini kavramalısın. Şöyle ki bir basket maçında oyuncu stresini yönetemezse gerginliği kaslarına yansır ve her zaman attığı üçlüğü atamaz olur. O oyuncu… Yani sen… Zihinsel ve duygusal açıdan kendini geliştirdiğinde en zor sınavlarda dahi mükemmel bir performans ortaya koyabilirsin.

Üstün başarı için rahat, gerginlikten uzak, zihninin sakin olması, berrak düşünebilmen gerek. Yapabileceğine inanan bir duygu durumunda olman gerek. Şimdi okuyacağın şeyleri içselleştirmeni istiyorum. Psikolojik hazırlığın için altı püf noktası vereceğim. 

1-Modun performansını belirler. Bu yüzden ne düşündüğüne ne hissettiğine dikkat et. Olumlu ol. İyimser ol. İyimserliğin ve olumlu tutumun bir tercih meselesi olduğunu bil. Bunu modu kazanmanın, korumanın çaba gerektirdiğini, senin kişisel çabanla kazanacağın bir ruh hali olduğunu fark et. Bu olumlu duygu durumu kendiliğinden olmayacaktır. İradenle olumlu, güvenli olmayı seç.

2- Koşullar ne olursa olsun. Arkadaşlık ilişkilerinde, ailende işler yolunda olmadığında bile nasıl düşünmen gerektiğini, nasıl hissetmen gerektiğini belirleyecek olan sensin. Hedeflediğin başarı için “olmasını istediğin şeyleri düşün!” “olmaması istediklerini değil!” Olumsuz sözcükler yerine olumlu, seni güçlendiren kelimeleri kullan. Hem kendi iç dünyanla iletişiminde hem de çevrendeki insanlarla iletişiminde yapıcı, pozitif bir dil kullan. Örneğin “başarısız olmak istemiyorum” cümlesi yerine “başarılı olmak istiyorum” de. İkisi de aynı anlama geliyor gibi. Ama aynı değil. Bu konu üzerine çalış.

3-Sınav motivasyonun için üçüncü önerim orada olman! Konu öğrenirken, konularını tamamlarken, test çözerken, sınav uygularken enerjinin tamamını ortaya koy. Çalışma masana oturduğunda yüzde yüz orada ol. Aklınla, bedeninle, ruhunla öğrendiğin konuya, çözdüğün soruya odaklan. Bunu o anda kontrol et. Şampiyonların antrenmanları da şampiyonluk maçları gibidir unutma. Bu kazanılacak bir bilinç, bir farkındalıktır.

4-Nasıl başladığın önemli. Genelde yaşanan sorun “iyi başlamak ama devamını getirememek, sonunu getirememek” değil mi? En çok bu konuda soru geliyor biz rehber öğretmenlere. Başlarken oluşturduğun isteği korumak için bir strateji geliştir. Yolun başındayken, karşılaşacağın duygusal engellerin, can sıkıntılarının neler olabileceğini biliyorsun. Bunlar için uygulayacağın taktikleri şimdi belirle. Kalkıp dolaşmak mı? Seni tazeleyecek bir arkadaşla sohbet mi? Anne-babayla sohbet mi? Sırt üstü yatıp tavana bakıp içsel güçlerinle iletişim kurmak mı? Hoplayıp zıplayıp, kalkıp dans edip kafayı dağıtmak mı? Ne işe yarayacaksa şimdiden belirle.

5-Hayal et. Bu yolculuk nereye varacak. Gelecekten beklenti ne? Verdiğin emeğin sana nasıl bir gelecek oluşturmasını istiyorsun? Bunun için hedeflerin vardır, değil mi? Hedeflerini düşünmeye üşenme. Bu hafta neleri, bu ay neleri bu yılsonunda nereye varacağını? 5 -10 yıl sonra nelerin yaşantında olmasını istediğini “profesyonelce” hayal et. Sakın hayal gücünü küçümseme. Hayal dediğin şey, gerçekleşmesini istediğin şeylerin tohumu, mayası olduğunu kabul edersen… Ne yapmış olursun biliyor musun? Bu hayatta pek çok şeyin belirleyicisi olduğun sorumluluğunu üstlenmiş olursun. Hayallerin, hedeflerin ve gayret senindir.

6-“Ne yapayım ben böyleyim” diyerek gelişme potansiyeline engel olma. Öğrenmeye, gelişmeye açık ol. Hedeflediğin şeyleri düşün. O hedeflere daha önce giden, senin karşılaştığın güçlüklerle daha önce karşılaşmış insanlar var. Hatta senin sorun dediğin şeylerin kat be kat daha büyüğüyle mücadele etmiş, yiğit insanlar var. Onları örnek al. Onları dinle. Onların öyküsünü oku-izle. Bilgi ve deneyim transferi yap kendine. Unutma, bir başkası için mümkün olan pek çok şey senin için de mümkün. Elbette yeteneğin, doğuştan getirdiğin özellikler bizi farklı kılar ama zaten sen de olmayacak şeyleri istiyor değilsin. Makul hedeflerin, isteklerin var. 100 üzerinden 40 performansın varsa birkaç haftada 90 olsun istemiyorsun ki? 40’ı 60, 70’i 80, 80’i 90 yapmak istiyorsun. Yani olmayacak şeylerin değil olacak hedefler için yoldasın. Öğrenmeye, gelişime açık ol.

YKS’de dereceni yapman için sana yazmaya devam edeceğiz. Haftaya yeni yazımız sana ulaşacak.
Bütün kalbimizle başarılar diliyoruz.

Bora Serhat Çelik

Okyanus Kolejleri Lise PDR Bölüm Başkanı