12 Mart Günü hayallerinize giden yolda ilk engeli aşacaksınız...

Gençlerin yaşantısındaki dönüm noktalarından biri olabilen Yükseköğretime Geçiş Sınavına (YGS’ye) bir hafta kaldı. 12 Mart Pazar günü yaklaşık 2 buçuk milyon üniversite adayı, hedefledikleri üniversite ve bölüme bir adım daha yaklaşmış olacak. Öğrencilerimizin liseye hazırlık yaptıkları yıllarda temposu artmaya başlayan bu maratonun son haftasına geldik. Ve YGS öncesindeki bu günlerin nasıl yaşandığı çok önemli. Peki, çalışmaları yoğunlaşan öğrenciler ve maddi-manevi emek veren veliler sınava bir hafta kala nelere dikkat etmeli?

Sınava bir hafta kala öğrencilerin aklını en çok meşgul eden düşünce sınav anıdır. Sürekli olarak sınavı anını, sınav sonrasını ve sonucu düşünmek hem yorucudur hem de kaygı düzeyini artırabilir. Öğrencinin içine girdiği bu duygunun bir kısır döngüye dönüştüğü oluyor. Çocuklarının kaygılı haline şahit olan veliler aynı duyguyu kendilerine transfer edebiliyor, sınav kaygısını ailecek yaşayamaya başlıyorlar. Velilerin, ebeveyn olarak çocuklarına yardım etme güdüsü önemlidir ancak kaş yaparken göz çıkarmamak gerek. Okul rehber öğretmeni olmak üzere pek çok eğitimcinin bu süreci deneyimlediğinin, bilgi sahibi olduğunun hatırlanması ve bu insanlarla işbirliği içinde çalışmak faydalı olacaktır.

Sınav anı ya da sonrası üzerine üretilen olumuz senaryoların, sınav başarısı için pek yararı olmaz. Öğrencinin hazırlığını ve sınav anındaki başarısını olumsuz etkileyebilecek düşüncelerden kurtulması için yapılabilecek şeyler olduğunu bilmesi onu rahatlatacaktır. Sınav anı ile ilgili olumsuz duyguları kontrol altına almasını sağlayacağı egzersizler konusunda bilgilendirmenin de yararı olacaktır. Sınavın onun hedeflerine yaklaştıran bir aşama, bir araç olduğu şeklindeki yorum dahi onun kaygılandıran düşüncelerini değiştirmesini sağlayabilecek bir bakış açıcı kazandırabilir. Lise bitmektedir ve nihayet bugüne kadar milyonlarca genç gibi üniversiteli olabilecek. Yeterli çaba göstermiş ise seneye bu zamanlarda istediği fakültede olacağını bilmeli. Eğer kaygının nedeni gerçekten yeteri kadar çalışmamış olmak ise bu son haftada yapılabilecek en iyi şey yine YGS’de alabileceği en iyi sonuç için cesaretle son hazırlıkları yapmak olmalıdır.

Sınava bir hafta kala bazı konuları hatırlamak için çalışmalara devam edebilir ancak onun için yeni olabilecek derinliği olan konuları öğrenmeye çalışması doğru olmayabilir. Hiç bilmediği bir konuyu öğrenmektense bilgi sahibi olduğu ama testlerde tam öğrenmediğini gördüğü, geçtiğimiz yıllarda sıkça karşılaşılan konulara ağırlık verilmesi daha faydalı olabilir. Pekiştirme amacıyla; son bir, iki hafta sıklaşan deneme sınavları üzerinden eksikler tamamlanmalı, deneme sınavında yapılan benzer hatalar üzerine yoğunlaşarak, giderilmeye çalışılmalıdır.

Böylelikle, sınavda yapılması muhtemel hatalar en aza indirilebilir. Unutulmaması gereken bir nokta da öğrenciyi yüreklendirmektir. Öğrencinin, yapamadığı sorulardan çok yapabildiği sorular konusunda kendine güven verilmesi veli ve öğretmen açısından dikkat edilmesi gereken bir husustur. Sınava az kala öğrencinin yetkinliklerini hatırlatmak öğrencinin sınav motivasyonu için çok değerlidir.

Sınav sürecinde en önemli konulardan biri de beslenme ve uyku. Yoğun ve yorucu çalışma temposu ardından sınava bir hafta kala beslenme ve uyku düzenine çok dikkat edilmesi gerekmekte. Sınava odaklanma ve sınavda zamanı doğru bir şekilde kullanmak için sağlıklı olmak önemli. Uykusuzluğun yorgunluğa, yanlış beslenmenin bitkinliğe neden olduğu herkesçe bilinir. YGS’nin muhakeme, okuduğunu anlama, temel bilgileri hatırlama yönünde bir sınav olduğu unutulmamalıdır. Anne ve babalar ise uyku ve beslenme konusunda öğrencilere yardımcı olmaları bu süreçte daha da önemlidir.

2017 YGS için dikkat edilmesi gereken şeylerden biride: ÖSYM, her sene sınav binasına alınma süresini 15 dakika uzatırken bu sene ilk defa 10.00’da başlayacak olan sınavda adayların saat 09.45’ten sonra alınmayacağını duyurdu. Sınav yerine uygun zamanda gelmek bu nedenle bu sene daha önemli.

Sınav anında nefes egzersizleri ile nefesi kontrol etmek düşünce ve duyguları da denetim altına almayı sağlar. Bu basit ancak büyük yarar sağlayabilecek bir detay. 160 dakika süren bir sınavın her anında dikkatin aynı kalitede, her dakikasında zihnin aynı dinçlikte olması zordur. En azından 20 dakikada bir bilinçli ve sakince alınacak dört beş nefes kandaki oksijen seviyesini düzenleyecektir, zihni dinlendirecektir, ana daha güçlü dönülmesini sağlayacaktır. Her nefes alış verişinde boyun, sırt, bel, bacak kaslarını da gevşeterek sınav yorgunluğu azaltılabilir.

Öğrencinin bilmesi hatta ikna olması gereken bir durum da, sınavdaki ilk dakikalardan itibaren heyecanın azalacağıdır. Doğru yanıtını verebileceği soruların hiç de az olmadığı, pek çoğuna doğru yanıt verebileceğini de bilmeli. Bu konuda öğrenci isterse tekrar daha önceki çıkmış sorulara bakabilir. Ve görecek ki YGS kolayca üstesinden gelebileceği bir sınavdır.

Son olarak; üniversite sürecinde YGS olmazsa olmaz ancak telafisi mümkün. YGS sonrasında öğrencileri bekleyen önemli sınavlar var: LYS. Bu nedenle YGS’ye bir hafta kala öğrenci üzerinde yoğun baskı kurmak ve onu bulunduğu negatif duygulardan arındırmak çok önemli. YGS, zaman faktörünün kontrolünde bir sınav ve öğrencinin sınav öncesinde gereksiz ve yersiz gerginlikleri yaşamaması önemli. Ebeveyn ve okul koordinasyonu sağlanarak bu süreci en iyi şekilde sağlanabileceği unutulmamalı.

Geleceği; anne, baba ve öğretmenlerin inşa ettiğini düşünebiliriz. Bu nedenle geleceğimiz olan öğrencilerimize empati kurarak, olumlama yaparak bu sınavı en iyi şekilde tamamlayabileceği konusunda öz güven vermeliyiz.

Bütün üniversite adaylarına, emeklerinin karşılığını alacakları bir YGS olmasını dilerim.

Hale ÖĞDÜ

Lise Rehber Öğretmeni