İnsan sosyal bir canlıdır. Dolayısıyla çevre ile sürekli iletişim içerisindedir. Bu sosyal canlı yaşamını sürdürürken geleceğe yönelik planlar yapar. Peki, bu planları neye göre belirler?

          Sadece insan mı geleceğe yönelik planlar yapar;  milletler hatta devletler düne bakarak geleceğe ışık tutmaz mı? Tarih bilimi tam da bu noktada bir şekillendirici ve yol gösterici rolünü üstlenmiştir. Tarih nedir? Tarih, geçmişteki insan topluluklarının yaşayışlarını, kültür ve medeniyetlerini, birbirleriyle olan ilişkilerini, yer ve zaman göstererek, sebep sonuç ilişkileri içerisinde belgelere dayalı, objektif olarak inceleyen bir bilim dalıdır. Peki, tarih bu kadar geniş bir tanıma sahipken, nasıl bir tarih okuması yapmalıyız? Yaşanan olayların alt yapısını bilmeden, neden sorusunu sormadan bir tarih okuması yapamayız. Tarihi bir olay gerçeklik içinde yaşanmışsa, hoşumuza gitmese de kayıtsız kalmamayı gerektirir. Duygularımız ve önyargılarımız “gerçek nedir?” merakını öldürmemeli. İnsan “neden?” diye sorarak başlar bilincini kurmaya.”Neden?” diye sormak önyargının surlarını gevşetir; çevresindeki duvarları yıkmaya başlar; tüm gerçeklerin üstünü açacak alan bu sorudur: Neden?

          Kavramlar bağlamlarında değilse, birbirlerinden kopuksa art niyetli siyasetçi, tarihçi, araştırmacının propaganda aygıtının malzemesi haline gelir. Bu kişiler içi boşalmış kavramları dilediği gibi doldurabilirler. Kavramları doldururken, insanların şekillenmesinde rol oynarlar. Mustafa Kemal Atatürk’ün dediği gibi; “Tarih yazmak, tarih yapmak kadar önemlidir. Yazan yapana sadık kalmazsa değişmeyen hakikat, insanlığı şaşırtacak bir mahiyet alır.”

          Toplumların ve insanların sağlıklı bir kimliğe sahip olmasında doğru tarih okumanın önemi büyüktür. Toplumsal kimliğe sahip olmak ve geçmişin şeffaf bir şekilde bilinmesi insanın o topluma aidiyet duygusunun güçlü kılınmasını sağlar. Geleceğin inşasında tarih bilimi temel oluşturacaksa, bu temel sağlam olmalıdır. Bu temele yapılan her ekleme, bu yapının geçerliliğini ve güvenilirliğini arttırmalıdır. 

          İşte bizler geleceği doğru çizmek, ayaklarımızı yere daha sağlam basmak için, geçmişte yaşadığımız olaylardan gerekli dersleri çıkarmak zorundayız. Hayatı daha anlamlı ve yaşanabilir kılmak için tarihi gerçekliğe ulaşıp tarih öğrenmek zorundayız.