Önemli Sınavlar Öncesi Stresten Kaçınma ve Motivasyonu Arttırmanın Yolları

Sevgili öğrencim;

Biliyoruz ki ilerleyen zamanlarda gireceğin sınavları düşündükçe heyecanlanıyorsun. Öncelikle şunu bilmen gerekir ki bu hissettiğin duygu tamamen normal. Hayatının her döneminde bu ve benzeri durumlarla karşılaşacaksın ve her defasında yaşın ne olursa olsun benzer heyecanı duyacaksın. Bu yüzden sınavlara yönelik heyecanın birçok insan tarafından paylaşıldığını unutma.

Sınav kaygısı ise heyecandan daha farklı bir durumdur. Heyecan seni sınavda başarılı olman için gerekli çalışmaları yapmaya motive ederken kaygı ise senin gerçek sınav potansiyelini ortaya koymanı engeller. Bu yüzden sınavlara yönelik endişelerini, olumsuz düşüncelerini yenerek işe başlaman gerekir.

Bu yazıda sınav anında ve sınav öncesinde dikkat edeceğin noktalardan bahsederek senin sınav stresini, kaygını yenmeyi sağlayacağız.

İNSAN BİLMEDİKLERİNDEN KORKAR: Unutma ki insanı en çok korkutan şeyler bilmedikleridir. Bu yüzden karanlık bir yoldan giderken önüne çıkan herhangi bir kedi birden bire senin korkmana sebep olabilir. Eğer korkularımızı yenmek istiyorsak ilk başta bilgimize güvenmemiz gerekmektedir. Sınava yönelik yaptığın çalışmalar ne derece düzenli ve sistemli olursa bilginde o kadar çok olacaktır.

Bilgi ile kaygı tam ters yönde hareket eder. Bilgin arttıkça emin ol kendine olan güvenin artacak ve sınav kaygın da azalacaktır. Bu yüzden başlangıç noktan bilgi sahibi olmak için düzenli ve planlı bir çalışma sistemine sahip olmaktır.

Bilgi bakımından eksikliklerimizi giderdiğimizde test teknikleri sayesinde sınav kaygımızın üstesinden rahatlıkla gelebiliriz.

TEST TEKNİKLERİNİN İLK BASAMAĞI KENDİNE GÜVENMENDİR. Sen kendine inandıkça, başarabildiğini düşündükçe üstesinden gelemeyeceğin engel ya da başarısız olacağın bir sınav olmayacaktır. Sen bir şeyi başarabileceğine inandığında zihnin sürekli sana bu başarıyı nasıl elde edebileceğini gösteren yollar sunar tam tersi olarak da sürekli başarısız olacağını düşünen biri için beyni sürekli neden başarısız olacağına yönelik bahaneler üretir. Bu yüzden sınav kaygısını yenmekte ilk noktan kendine güvenip başaracağına inanman olacaktır.

SORULARIN SENİ KORKUTMASINA İZİN VERME, ÖN YARGILARINDAN KURTUL: Özellikle uzun paragraf soruları, şekilli sorular veya çok fazla işlem gerektiren sorular genelde öğrenciler tarafından zor olduğu düşünüldüğü için ön yargı ile yaklaşılan sorulardır. Aslında soru ne kadar uzun olursa içinde cevap için o kadar çok ipucu barındırdığını unutma. Bu yüzden bu tarzdaki soruları çözerken daha dikkatli olup içinde seni cevaba taşıyacak noktaları kaçırmaman önemli.

SORULARI KENDİ MANTIĞINA GÖRE DEĞİL SANA VERİLENLERE VE SENDEN İSTENİLENLERE GÖRE ÇÖZMELİSİN: Bazı soruları çözerken konu ile ilgisi olmayan bilgilerinden yola çıkarak başka sonuçlara varabildiğin zamanlar olabilir. Bu durumda dikkat etmen gereken nokta her sorunun kendi mantığı olduğudur. Bu yüzden soruları çözerken “soru sana ne vermiş?” ve “cevap olarak senden ne istemekte?” gibi kısımları dikkate alarak soruyu çözmelisin. Eksik ya da fazlası değil sadece soruya konsantre ol.

“BANA BİR PROBLEM VE 1 SAAT SÜRE VERİLSE BU SÜRENİN 45 DAKİKASINI PROBLEMİ ANLAMAYA, 10 DAKİKASINI ÇÖZÜM YOLLARI ÜRETMEYE, 5 DAKİKASINI ÇÖZMEYE AYIRIRIM.” EİNSTEİN. Soruda tam olarak ne istenildiğini anlamak soruyu çözmendeki en önemli kısımdır. Her soru verdiği ipuçları ile ya da hangi bilgiyi kullanmanı istediğini belirterek aslında sana yol gösterir. Bu yüzden soruları okurken dikkatli olmasın. Özellikle Türkçe dersi gibi paragraf sorularını çözerken paragrafı okumadan önce soru kökünü okursan soruda senden ne istendiğini bilerek paragrafı okursun ve bu da senin tekrar tekrar paragrafa dönerek zaman kaybetmeni engeller.

DİKKATİN DAĞILDIĞINDA UFAK BİR MOLA VERMEN FAYDALI OLACAKTIR: Zaman zaman sınav esnasında zihnin yorulduğu için dikkatin dağılabilir. Bu gibi durumlarda soruyu okumak ve çözmeye çalışmak yerine 15-20 saniye dahi olsa zihnini dinlendirip daha sonra soru çözmen soruyu daha doğru yanıtlamanı sağlayacaktır.

HER SINAVDA ÇOK KOLAY SORULAR OLDUĞU GİBİ ÇOK ZOR SORULAR DA BULUNMAKTADIR:  Öğrencilerin yaptığı en büyük hatalardan biri de sınava yönelik endişelerinin fazla olmasından dolayı her sorunun çok zor olacağını düşünmeleridir. Her sınavda zor sorular olduğu gibi mutlaka kolay sorular da bulunmaktadır. Bu yüzden “bu kadar kolay soru olamaz, kesin yanlış yaptım” gibi düşüncelerden kurtulmalısın. Aynı şekilde sınavda bazı soruların zorluk derecelerinin diğer sorulara göre daha fazla olması da normaldir. Yapmakta zorlandığın bir soru ile karşılaştığında hemen moralini bozma, o soruyu çözmeyi bir kez daha dene. Eğer yapamazsan yanına bir işaret koy ve diğer sorulara geç. Böylelikle bir soruda fazladan çokça zaman kaybetmemiş olacaksın. Diğer soruları çözmeyi bitirdikten sonra kalan vaktinde bu sorulara dönüş yaparak tekrar çözmeyi deneyebilirsin. Böylece “TURLAMA TEKNİĞİ” ni kullanarak tek bir soru ile inatlaşıp takılı kalmamış olacaksın.

HATALI OKUMA YAPMAMAK İÇİN DİKKAT ET:  “hangisi değildir”, “hangi sonuca varılamaz”, “hangisi kesinlikle yanlıştır” gibi ifadelere veya kalın punto ile yazılmış ya da altı çizili sözcüklere özellikle dikkat etmende fayda var. Bazen sınav heyecanı ile aceleci davranman bu gibi sorularda hata yapmana sebep olabilir. Bu yüzden soruları dikkatli okuyarak bu gibi ifadeleri gözden kaçırmaman önemli.

DENEME SINAVLARINI YA DA EVDE ÇÖZDÜĞÜN TESTLERİ ÖNEMSEYEREK ÇÖZMELİSİN: Unutma ki deneme sınavlarının ya da evde çözdüğün testlerin hepsi aslında senin için antrenman niteliğinde. Nasıl ki profesyonel bir sporcu antrenmanları ciddiye aldığında başarılı olabiliyorsa ya da iyi bir müzisyen sürekli provalarını sanki konser veriyormuş ciddiyetinde yaparak başarıyı elde ediyorsa sende her deneme sınavını ya da testi çözerken gerçek sınavdaymışsın gibi ciddiye alarak soruları çözmelisin.

DOĞRU CEVABI BULMUŞ OLSAN BİLE DİĞER ŞIKLARI MUTLAKA OKU: Her soruda bir doğru cevap olduğu gibi bazen doğru cevaba yakın çeldirici şıklarda bulunabilir ve genelde bu çeldirici şıklar ilk başlarda olur ki öğrenci hemen bunu işaretlesin. Bu hataya düşmemek için doğru cevabı direk A şıkkında bulsan bile kodlama yapmadan önce mutlaka diğer şıklara da bakmalısın.

CEVAPLARINI OPTİK OKUYUCUYA KODLARKEN DİKKAT ET:  Sınavlarda sınav kitapçığına ne yaptığın değil optik okuyucuya ne işaretlediğin dikkate alınır. Bu yüzden her soruyu çözdükten sonra mutlaka optik okuyucuya cevabını işaretle. Böylelikle hem ilk başta pas geçtiğin sorulardan kaynaklı kaydırma yapmamış olursun hem de optik işaretlemeyi yaparken geçen birkaç saniye de beynin biraz olsun dinlenerek diğer soruya daha hazır hale gelmiş olur. Optik kodlamayı en sona bırakmak ise tamamen hata olur. Çünkü sınav süresi bittikten sonra kodlama için ek süre verilmez ve sen acele ederek yanlış işaretlemeler yapabilirsin. Bu yüzden her soru bittikten sonra dikkatli bir şekilde doğru olduğunu düşündüğün şıkkı çok fazla taşırmadan optik kodlayıcıya mutlaka işaretle.

SINAVLARDA SÜREYİ DOĞRU KULLAN: Sınavda turlama tekniğini kullanman veya evde soru çözerken bile süre tutarak çözmüş olman sana sınav anında süreyi doğru kullanmayı öğretecektir. Sakinliğini sınav sonuna kadar koru. Artan zamanını çözemediğin sorulara tekrar dönerek veya kodlamalarını kontrol ederek değerlendirebilirsin. “ya yetiştiremezsem?” diye kendini strese sokma. Her sınavda size yeterli zamanın verilmiş olduğunu unutma.

İŞLEM GEREKTİREN SORULARI ÇÖZERKEN MUTLAKA İŞLERİ YAZARAK ÇÖZ: Böylece daha sonra kontrol ederken hata yaptığın bir yer varsa hem daha iyi görmüş olursun hem de acele hareket etmekten kaynaklı yanlış toplama, çıkarma gibi matematiksel işlemler yapmanın önüne geçmiş olursun.

YUKARIDA YAZILANLARI UYGULADIĞIN SÜRECE ÜSTESİNDEN GELEMEYECEĞİN HİÇBİR SINAV OLMAYACAKTIR. BİZLER ÖĞRETMENLERİN OLARAK SANA GÜVENİYORUZ. HAYATIN BOYUNCA GİRECEĞİN TÜM SINAVLARDA BAŞARILAR DİLİYORUZ.

Ersan ERTÜRK

Beylikdüzü Okyanus Koleji Rehber Öğretmeni