Piyano Eğitimi...
Günümüzde piyano eğitimi diğer çalgılara göre oldukça ilgi gören çalgı eğitimidir. Piyano, çalgıların içerisinde entonasyon (ton - tonlama) zorluğu ve bozukluğu olmayan sabit perdeli müzik öğretiminde araç olarak kullanılmaya en uygun ve yararlı bir müzik aletidir. Bütün bu avantajlara sahip olan piyano, başlangıç aşaması için özellikle küçük yaşta öğrenilebilecek enstrümanların başında gelir.
Piyano eğitimine başlangıç aşaması, öğrencinin ilerleyen yıllarda gereksinim duyacağı temel davranışların kazandırıldığı bir dönemdir ve bu nedenle büyük önem taşımaktadır. Öğretmen seçimi çok önem arz etmektedir. Piyano eğitiminde yanlış alınan eğitimin düzeltilmesi çok uzun zaman alır ve bazen de öğrenme süreci kadar emek vermek gerekir. Dolayısıyla eğitim alacağınız eğitmenin mesleki donanımı ile sanata yaklaşımını da göz önüne almak gerekir. Eğitimcinin tecrübesi, pedagojik bilgisi ve enstrüman hakimiyeti hakkında emin olunuz. Özellikle küçük yaşlara eğitim veren öğretmenin sevecen, öğrenme metodunun sıcak, sevimli ve amaca götürür olması gerekir. Piyano çalmak, sabır gerektiren bir iş olduğu gibi küçük çocuklara piyano öğretmek de bir o kadar sabır gerektirir. Eğitim alacağınız kurumu ve eğitmeni inceleyiniz. Çocuğunuzun ilk andaki intibasını ve ders sonundaki geri bildirimini önemseyiniz.
Piyano çalmak için gerekli davranışları öğrenciye kazandırma piyano öğretmeninin oluşturduğu öğrenme-öğretme ortamının uygunluğuna bağlıdır. Piyano eğitimi alınan yerde gerekli donanımın, materyalin ve uygun metotların bulunduğu, öğretmen ve öğrencinin rahat çalışabileceği özel bir müzik dersliğinin olduğundan emin olunuz.
Piyano eğitiminde gelişim düzenli çalışmalar, egzersizlerle sağlanır. Bunun için de evde çalışma ortamı sağlanmalıdır. Çoğu eğitmen, ilk bir kaç ay evde piyanonun olmayışına pek bir şey demez. Eğitime devam edilip edilmeyeceği konusunda öğrencinin kesin karar vermesini bekler. Eğitmenler, ‘’Evde orgum var acaba piyano alana kadar orgla çalışsam olur mu?’’ sorusuyla sık karşılaşırlar. Aslında verilmesi gereken cevap kesinlikle “hayır”dır. Org farklı bir işleve sahiptir. Piyano ve org arasındaki tek benzerlik tuşların şeklidir. Standart bir piyano 7,5 oktav ve 88 tuştan oluşmaktadır. Orgların ise oktav ve tuş sayısı değişmektedir.
Piyanolarda tuş hassasiyeti denilen bir özellik vardır. Eserleri seslendirirken nüans terimlerini bu özellik sayesinde uygulayabiliriz. Piyanoda tuşlar, olması gereken ağırlığa sahiptir. Bu ağırlık da parmaklarımıza zamanla güç ve esneklik kazandırır, bizi geliştirir. Orgda bu özellik olmadığı gibi, çoğu orgların çıkardıkları piyano sesi farklıdır. Bu da piyano eğitimi alırken geliştirebileceğimiz kulak eğitimini olumsuz yönde etkilemektedir. İleri düzeyde piyano çalarken işin içine pedal da girecektir ki, orgda pedal yoktur. İşin özü şudur: Piyano eğitimi almaya kesin karar veren kişi en kısa zamanda piyano almalıdır. Eğitimin ilerlemesi anlamında bu gerçekten önemlidir. Çevresel faktörler düşünüldüğünde dijital piyano tercih edilebilir.
Piyano eğitimi, uzun bir yol olmakla birlikte aynı zamanda özenli, sabırlı ve planlı çalışma gerektiren bir süreçtir. Bu açıdan bakıldığında öğrencinin, piyanoyu nasıl çalıştığı, kullandığı çalışma teknikleri, metodlar ve bilinçli çalışma alışkanlıkları onun performansını önemli derecede etkileyen faktörlerdir. Öğrenci her çalışmasını, rahat bir biçimde yapmalıdır. Parmakların, bilek, dirsek ve omuzun gergin kullanılmaması gerekmektedir.Öğrenciye evde rahat bir şekilde çalışma ve tekrar yapacağı ortam sağlanmalıdır. Öğrenci bireysel çalışmaya başlamadan önce çalışma sürecini akıllıca planlamalı, çalışmada teknik alıştırma ve etütlere yer vermelidir. Öğretmen, öğrenci ve aile eğitim süresince aceleci olmamalıdır. Gerektiğinden fazla veya çabuk ilerleme beklentileri öğrencinin gelişimini, derslere karşı motivasyonunu olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Küçük yaş piyano eğitiminde her şeyde olduğu gibi piyano eğitimine verilen tepki de çocuktan çocuğa büyük farklılıklar gösterir. Kimileri sabırlı ve çalışkan olurken, kimi çocuk da çok kabiliyetli olduğu halde çabuk sıkılabilir. Her çocuğa farklı yaklaşmak gereklidir. Çocuğa piyano çalmanın nasıl eğlenceli olabileceğinin öğretilmesi şarttır. Bu konuda ailelere düşen görev ise özellikle küçük yaşlardaki çocuklara gereksiz yere yüklenmemeleridir. Aileler, çocuk piyano dersine başladığı andan itibaren büyük beklentiler içerisine girmemelidir. Çocuğun piyanist olup olmamasının bir öneminin olmadığının, bir hobi sahibi olurken gelişimine katkıda bulunan bir enstrüman eğitimi aldıklarının bilincinde olmalıdırlar. İleri dönemde piyanist olmaları çocukların kendi seçimi olacaktır.
Sonuç olarak doğru bir başlangıç ve iyi bir eğitim süreciyle hobilerini geliştiren ya da sanatı seven kişilerin çoğalmasına yol açacaktır. Uzun vadede sanatla iç içe olan toplumların oluşmasının yanı sıra kültürel değerlerin yükseldiği, hoşgörü ve sosyal zekânın arttığı bireyler yetişecektir.
Firuzan GÜMÜŞKAPTAN
Okyanus Koleji Mavişehir Kampüsü Müzik Zümre Başkanı
