Pi sayısı, matematik dünyasının en gözde sayısıdır. Pi sayısının en çok kullanılan değeri 3,14 olduğu için her yıl 3. ayın 14. günü ve hatta saat 01.59’da Dünya Pi günü olarak kutlanır.

İnsanoğlu, “çember” dediğimiz kendine özgü, düzgün yuvarlak şeklin farkına tekerleğin icadından çok önce varmıştır. Bu şekli diğer insanların gözbebeklerinde, gökyüzünde güneşte, ayda görüyordu. Etrafındaki bitkilerden, çiçeklerden de çember ya da çembere yakın şekiller algılıyordu. Derken bir gün elindeki çomakla kuma bir çember çizdi. Sonra düşündü: Bazı çemberler küçüktü, bazılarıysa büyük. Çemberin bir ucundan öteki ucuna uzaklığı ne kadar büyürse çevresi de o kadar büyüyordu. Sonra gene düşündü. Çemberin çevresinin uzunluğu çapının uzunluğuyla orantılıydı. Başka bir deyişle çevrenin çapa oranı çemberden çembere değişmiyor, sabit kalıyordu. Matematik dilindeki bu sabite pi sayısı denir. Pi sayısı, matematik dünyasının en gözde sayısıdır. Pi sayısının en çok kullanılan değeri 3,14 olduğu için her yıl 3. ayın 14. günü ve hatta saat 01.59’da Dünya Pi günü olarak kutlanır.

Pi sayısı ne işe yarar?

Pi irrasyonel sayıdır yani ondalık basamaklarında belirli bir düzen yoktur. Virgülden sonra sonsuz rakamı vardır ve bu rakamları incelediğimizde belli bir kurala bağlı dizilim göremeyiz. İşte bu da pi sayısını sonsuz ve benzersiz yapan özelliklerinden sadece biridir.

Peki, Pi sayısını kim buldu?

İnsanoğlu tahminen MÖ 2550 yılları civarında Pi sayısının farkına varmaya başladı. Pi sayısını MÖ 2000 yılı civarında Babiller 3,125 olarak bulmuştur. Arşimet ise pi sayısının 3,1408 ile 3,1428 arasında olduğunu iddia etmiştir.

Pi sayısı sonsuz rakamdan oluşuyor dedik. Peki, bilinen kaç basamağı hesaplanmıştır?

Matematikçiler 1940 yılında pi sayısının ilk 1000 basamağını hesaplamak için 10 yıl çalışma yapmışlardır. Günümüz itibari ile de pi sayısının yaklaşık 13.3 trilyon basamağı hesaplanmıştır.

Pi sayısının mümkün olan rakamlarının ezberlenmesinin kolay yolu var mı?

Dünyada pi sayısının ilk 100 basamağını ezberleyenler var. Hatta ilk 1000 basamağını ezberleyenlerin kulübü gibi çeşitli topluluklar var. Bu sayıları ezberlemek için çeşitli metotlar geliştirmiş bu yöntemlere Pıphilology deniliyor. Pi sayısını ilgi çekici kılan en önemli özelliklerden biri de her türlü dizilimi bulabilmemizdir. Örneğin; doğum gününüz,telefon numaranız, TC kimlik numaranız kısacası her şeyi içinde bulundurmasıdır.

Şimdi bir de Pi’nin aşağıdaki değerine bakalım:

3,14159 26535 89793 23846 26433 83276 50288 41971 69399 37510 58209 74944 59230 78164 06286 20899 86280 34825 34211 70679 82148 08651 32823 06647 09384 46095 50582 23172 53594 08128 48111 74502 84102 70193 85211 05559 64462 29489 54930 38196 44288 10975 66593 34461 28475 64823 37867 83165 27120 19091 45648 56692 34603 48610 45432 66482 13393 60726 02491 41273 72458 70066 06315 58817 48815 20920 96282 92540 91715 36436 78925 90360 01133 05305 48820 46652 13841 46951 94151 16094 33057 27036 57595 91953 09218 61173 81932 61179 31051 18548 07446 23799 62749 56735 18857 52724 89122 79381 83011 94912 98336 73362 44065 66430 86021 39501 60924 48077 23094 36285 53096 62027 55692 97986 95022 24749 96206 07497 03041 23668 86199 51100 89202 38377 02131 41694 11902 98858 25446 81639 79990 46597 00081 70029 63123 77381 34208 41307 91451 18398 05709 85…

Pi sayısı burada 707 basamağa kadar veriliyor. 1874 yılında İngiliz matematikçisi W. Shanks tarafından yayımlanmış.Pi sayısının milyonlarca basamağını hesaplayan matematikçi David Çudnovski’nin de dediği gibi ‘’pi sayısını keşfetmek evreni keşfetmek gibidir.’’ Diyerek Pi’nin öyküsünü burada bitirelim.