Küresel Isınma

Atmosfer çeşitli gazlardan oluşur. Güneş ışınları atmosferi geçerek yeryüzünü ısıtır. Atmosferdeki çeşitli gazlar güneşten yeryüzüne gelen ısının bir kısmını tutarak yeryüzünün belirli sıcaklık derecesinde kalmasını sağlar. Atmosferin ısıyı tutma özelliği sayesinde denizlerin, okyanusların donması önlenmiş olur. Atmosferin bu ısınma ve ısıyı tutma özelliğine sera etkisi denir.

Yeryüzü sıcaklığının ve ikliminin ortaya çıkışında sera gazlarının etkisi yadsınamaz öneme sahiptir. Sera gazları, güneşten gelen ve yeryüzünden yansıyan ışınların bir kısmını tutarak, yeryüzünün insan ve diğer canlıların yaşayabileceği sıcaklık derecelerinde kalmasını sağlar. Atmosferde sera gazları bulunmasaydı yeryüzü sıcaklığı ortalamasının günümüze göre daha soğuk olacağı tahmin edilmektedir.Bilhassa son 30 yıllık süreçte başta teknolojik gelişmelerin, aşırı yakıt tüketimi ve nüfus artışının da tetiklemesiyle atmosfere salınan sera gazları miktarı artmıştır.

 Küresel ısınma, insan aktivitesi sonucu sera etkisi yapan gazların atmosferdeki oranlarının hızla artmasıdır. Sanayi Devrimi ile artan insan aktivitesi, gelişen teknolojinin hızla yaygınlaşması ve yaşam standardının yükseltilmesi çabaları atmosferde sera etkisi yapan gazların miktarında gereğinden fazla artmaya neden olmuştur. Karbondioksit, sera etkisinin artması ile küresel ısınmaya sebep olan gazların başında gelmektedir.Fosil yakıtların kullanımına bağlı olarak ortaya çıkan bu gaz; fosil yakıtların kullanımının artması sonucunda havaya daha fazla miktarda karışmaya başlamıştır.

Küresel ısınma;yeryüzü ve atmosferin ısınması, denizler ve okyanusların da ısınmasına sebep olarak buradaki canlı türlerinin sayısını azalmasına, su havzalarının kapasitelerinin ve rezervlerinin azalmasına ve artan ihtiyaç sonucu çevre kirliliğinin artmasına sebep olacaktır. Çünkü su yaşam içindir. Sosyal yaşam suyun kullanılması ile de sıkı ilişki içindedir. Suyu, içmek için bile bulamayan insanların, her gün yıkanması düşünülemeyeceğine göre, çevre kirliliği giderek artacaktır.

• Aşırı sıcaklık artışı nedeniyle dünyada çölleşme yaygınlaşacaktır.
• Orman yangınlarının artmasına, buralarda iklimin kuraklaşmasına dolayısıyla salgın hastalıkların yayılmasına neden olacaktır.
• Küresel ısınmanın etkilerini azaltmak için almamız gereken önlemler bulunmaktadır. Bunlar;
• Bilinçsiz fosil yakıt kullanımına sınırlandırma getirilmelidir.
• Nüfus ile artan enerji ihtiyacını fosil yakıtlar yerine güneş enerjisi,rüzgâr enerjisi gibi kaynağını doğadan alan enerjilerden sağlamalıyız.
• Klima, soğutucu gibi cihazların kullanımının azaltılması gerekmektedir. Çünkü bu cihazların kullanımı sonucunda havaya salınan karbondioksit miktarı artmaktadır.
• Elektronik cihazlarını kullanmadığımızda kapayıp fişten çekmeliyiz. Kapasak bile enerji harcamaya ve sera gazı salınımı yapmaya devam edecektir.
• Dünya nüfusunun hızlı artışına bağlı olarak bu insanların besin, barınak, ısınma ve sağlık problemlerinin çözümü için harcanan çabalar daha fazla sera gazının atmosfere salınması ve hava, toprak, su kirliliğinin artmasına neden olduğundan nüfus artışının kabul edilebilir sınırlar içinde tutulması gereklidir.

Küresel ısınma olgusunun tüm dünyayı ilgilendiren ve tehdit eder nitelikte olması nedeniyle, bir an önce ülkelerin küresel ısınmanın azaltılmasına yönelik girişimleri desteklemesi ve sıkı bir şekilde takip etmesi şarttır.

Küresel ısınmanın önüne geçmek için gerekli önlemler alınmadığı takdirde; aynı anda dünyanın bir yerinde sel felaketleri, bir diğer yerinde artan kavurucu sıcaklıkların yol açacağı ve önlenemez orman yangınları ile bitki örtüsünün giderek yok olmasına bağlı olarak ortaya çıkacak çölleşmeler gibi doğal felaketler birbiri ardına görülmeye başlayacaktır. Kutuplardaki buzulların erimesi ve kutupların çevresindeki donmuş toprakta bağlı olan karbondioksitin atmosfere birden verilmesi küresel ısınmanın etkilerini daha da artıracaktır. Şiddetli erozyon, sel felaketleri, heyelanlar, kuraklık, çölleşme, orman yangınları, toprak, su hava kirliliği artık sıradan olaylarmış gibi ve yaygın olarak daha etkili şekilde görülmeye başlayacaktır.

SELEN ERGİN
FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENİ