Latince de Cosmos dan gelen ve süs güzellik anlamında olan kozmetik çok eskilere Adem ve Havva'ya dayanır.

Kemik tarakla Havva’nın saçlarını tarayarak, Adem’e güzel görünmek istemesi, maden devrinde insanların levhaları cilalayıp ayna olarak kullanması,  Firavunların çeşitli yağları kullanmaları, mücevherlerle süslenip, mumyalanarak ve yanlarına ayna konularak gömülmeleri,  mısır kraliçesi Nefertiti’nin kaş ve gözlerini kömür, kükürt karşımı ile boyaması,  Kleopatra’nın yüzüne maske yapması, insanlar güzellik tutkularını ortaya koymuşlardır.

Bugün çok önemli bir sektör olan kozmetikte 10.000 bileşen bulunmaktadır. Bu bileşenler bir araya geldiğinde ise tahmin edilemeyecek kadar kimyasal reaksiyonlar meydana gelebilir. Kozmetikçiler kimyasal resksiyonları engellemek için birçok yol dener. Bazen de kimyasal tepkimelerin gerçekleştirmesi için tasarlanmış bazı kozmetik ürünleri vardır. Bu ürünleri kullandığımızda birçok reaksiyonu kendimiz başlatmış oluruz. Örneğin esmer biriyseniz ve  sarışın olmak isterseniz saça rengini veren madde melanin ve hidrojen peroksit arasında bir reaksiyon gerçekleşmesi gerekir. Düz saçlarınızı kıvırcık yapmak için ise tiyoglikolik asit ajanından kullanmanız gerekir. Bu madde sistin amino asitindeki di-sülfür bağları ile reaksiyona girerek saçın yapısında değişikliğe neden olur. Saçınız zayıflamaya başlar. Reksiyonu durdurmak isterseniz su kullanmanız yeterli olacaktır. Tam tersi kıvırcık saçlıysanız düzleştirmek için amonyum tiyoglikolat, sodyum hidroksit veya lityum hidroksit kullanmanız gerekir. Bu bileşikler saçtaki di-sülfür bağlarını kırar ancak saçınız için en zararlı kimyasal işlemi yapmış olursunuz. Açık tenli biri olup bronzlaşmak isterseniz ise aminositleriniz burda büyük rol oynayacaktır. Ürünlerin bileşimindeki etken madde dihidroksiaseton proteinlerle reaksiyona girer ve kahverengi  renk oluşumu gözlenir. Bütün basamaklar başarılı olarak tamamlanmasa dahi temelde dihidroksiaseton cilt proteini ile temas ettiği için pyruvaldehide dönüşür daha sonra ciltteki arjinin, lisin ve sistein amino asitleriyle melanoidin olarak adlandırılan kahverengi/sarımsı pigmentlere dönüşür. Tüm bunlar evde uygulayabileceğiniz aslında basit gibi görünsede temelde size oldukça zarar veren deneylerin bir kaçı. Cildinizde, saçınızda bu reaksiyonları gerçekleştirirken dikkatli olmakta fayda var!

Güneşli Okyanus Koleji
Kimya Öğretmeni
Selime Çöp