Hilal’i Görmek: Osmanlı’da Ramazan

Eski bir gelenek olarak Ramazan ayının başlaması için hilalin görülmesi gerekliydi.

Takvim hesaplamalarına güvenilmez ve hilalin görülmesi beklenirdi. Ramazanın başlamasının ardından padişah halka ‘Ramazan Tembihnamesi’ yayınlar ve bu ay boyunca ibadetle meşgul olmalarını öğütlerdi. Hayır işlemek isteyenler esnaflarda borçların kaydedildiği zimem defterlerini kapatır, sarayda fakirler için özel sofralar hazırlatılır sonrasında diş kirası adı altında bahşiş verilirdi. Ramazan ayının on beşinde ise mendil anlamına gelen Destimal töreni yapılırdı. Ülkenin her yerinden hayır hasenat işleyenler saraya davet edilirdi. Hırka-i Şerif dualarla açılır, mendiller Hırka-i Şerif’e sürülerek gelenlere dağıtılırdı. Hayır sahipleri bu mendilleri ömür boyu saklar, öldüklerinde yüzlerine örtülmesini vasiyet ederlerdi. Yine ramazan ayının on beşinde yapılan başka bir uygulama da ‘Baklava Alayı’dır. Padişah, yeniçeri ocağına ikram olarak baklavalar gönderirdi. Bu ay boyunca aflar çıkar, şehrin çeşmelerinden şerbetler akıtılırdı. Ramazan ayının bitimine doğru mahyalarla on bir ayın sultanına veda edilirdi. Şehrin büyük camilerinin mahyalarına ‘El-Firak’, ‘Vatanı sevmek imandandır.’, ‘Hilal-i Ahmer’i unutma’ yazılarıyla ramazan-ı şerife veda edilirdi. Hayırların ve geleneklerin yâd edilip yaşatılacağı nice ramazanlara…