STEM Nedir?
STEM, Bilim (Science), Teknoloji (Technology), Mühendislik (Engineering) ve Matematik (Mathematics) kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltmadır. Ülkemizde STEM, FeTeMM (fen bilimleri, teknoloji, mühendislik ve matematik) sözcüklerinin baş harflerinden oluşan kısaltma şeklinde de kullanılmaktadır.
Dünyada ve Türkiye'de STEM
STEM günümüzde Amerika, Japonya, Kore, Almanya ve Çin gibi gelişmişlik düzeyi yüksek ülkelerde ortaöğretim ve üniversitelerde uygulanmaya başlanmıştır. Özellikle Amerika’da STEM eğitimi için birçok STEM Merkezi kurulmuştur.
Gelişmiş ülkelerde STEM, teknolojiyi geliştirmek ve mevcut ekonomik düzeni korumak için en önemli unsur olarak görülmektedir. Günümüzün hızla değişen rekabet ortamında ayakta kalabilmek için ürünlerin ve belirlenen yöntemlerin sürekli olarak yenilenmesi gerekmektedir. Bu değiştirme ve yenileme işlemi “inovasyon” olarak adlandırılır. Ekonomilerin rekabet seviyesini yükselten en önemli unsur inovasyondur. İnovasyon için de fen, teknoloji, matematik ve mühendislik bilgisinin sağlam temelleri olması gerekmektedir.
STEM eğitim modeli, ekonomik olarak ilerlemeyi, bilgi ve bilişim çağını yakalamış yaratıcı, analitik düşünen bireyler yetiştirmeyi amaçlamaktadır.
“Uygarlığımızın geleceği bilimsel düşünme alışkanlığımızın gitgide yayılmasına ve derinleşmesine bağlıdır.”
John Dewey
Türkiye'nin üretim yapısının gelişmesi ve orta gelir düzeyinden yüksek gelir düzeyine geçiş yapabilmesinde STEM önem göstermektedir. Kısacası, erken yaşlardan itibaren fen, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarında bilgi alan öğrenciler beceri kazanımları ve yenilikçi odaklı yaklaşımları ile Türkiye’yi gelişmiş ülkeler arasında rekabetçi safhaya taşıyabileceklerdir.
“Gerçek kurtuluş ancak cehaletin ortadan kaldırılmasıyla olur. Cehalet kaldırılmadıkça toplum yerinde kalıyor demektir, yerinde duran bir şey ise geriye gidiyor demektir.”
Mustafa Kemal Atatürk
Bu sistemin temelinde farklı disiplinlerin birlikte kullanılmasıyla öğrencileri düşünmeye, sorgulamaya, proje hazırlanmaya ve bu projelerin üretime dönüşerek hayata geçirilmesi yönünde teşvik etmek yer almaktadır. Küçük yaşlardan itibaren matematiksel düşünme becerileri gelişen öğrenciler fen ve teknoloji alanlarında da altyapılarını güçlendirip projelerini hayata geçirdiklerinden dolayı STEM, bireylere düşün-araştır-tasarla tekniği ile hayat boyunca düşüncelerini üretime dönüştürmesi becerileri kazandırmaktadır.
“İçinde yaşadığımız yeniçağda, zenginlik bilginin ürünüdür. Bilgi, ekonominin başlıca hammaddesi ve en önemli ürünü haline gelmiş bulunuyor. Günümüzde zenginlik yaratmak için gerek duyulan sermaye varlıkları arazi, bedensel emek, imalat ve fabrikalar değildir. Bunların yerini bilgi almış durumdadır.”
Thomas A.Stewart
STEM Eğitimi ile İlişkili Uygulamalar Nelerdir?
· Robotik
· Mesleki öğrenme toplulukları ya da uygulama toplulukları
· Bütünleşik müfredat kuramları
· Teknolojik pedagojik alan bilgisi
STEM Okulu Olmak Neden Önemlidir?
STEM eğitiminde, temel bilgiler baz alınıp teknoloji ve mühendislik eğitimi ile harmanlayarak, öğrencinin sorularına ve merakına yönelik araştırmalarla bir proje hazırlayabilme ve buna yönelik bir ürün oluşturmasını sağlayan kısacası düşündüğünü hayata geçirebilen gelişmiş çağın becerilerine sahip donanımlı bireyler yetiştirmek amaç edinilmiştir.
STEM, bir yandan “sorguladığını hayata geçir” düşüncesiyle eğitime modern yaklaşımlar getirmekte, diğer yandan gelişmiş ülkelerin sömürüsünde kalmamak için tüketen nesillerden çok üretici bireylerin yetişmesini sağlamaktadır.
Okul müfredatlarında, genel yıllık plan dahilinde çizilen sınırlar doğrultusunda öğrenci genel olarak sınavı geçmeye yönelik düşündüğü için tek bir bakış açısına sahip ezberci bireyler yerine, STEM sistemi sayesinde, karşılaştıkları sorunlara çözüm üretme yeteneklerini geliştiren, araştırmacı, yenilikçi, bilime meraklı, hayal gücünü kullanan, analitik düşünen, topluma, bilime ve geleceğe faydalı nesiller yetişmektedir. STEM, öğrencilerdeki merak duygusundan yola çıkarak içlerindeki yaratıcılığı ortaya çıkarmayı teşvik eden disiplinlerarası bir sistem olduğundan eğitimde okul öncesinden yüksek öğretime kadar tüm süreci kapsayan bir eğitim yaklaşımı şeklinde uygulanmaktadır.
Özet olarak, STEM eğitimin hem öğretmenlerimize, hem öğrencilerimize, hem de topluma birçok faydası bulunmakta olup nesilleri çağdaş bilim seviyesine yükseltip bilgi dağarcıklarını genişletecek, araştırma ve sorgulama becerileri kazandırıp zihinsel gelişimlerine katkıda bulunmasını sağlayacak, diğer yandan ülkemizi bilim, teknoloji ve üretkenlikte üst seviyelere taşıyarak ekonomimizin gelişmesine katkıda bulunacaktır.
“Bir Ülkenin Geleceği O Ülke İnsanının Göreceği Eğitime Bağlıdır.”
Albert Eisntein
Uzm Biyolog İpek ADA
Okyanus Kolejleri BARGEM Proje Sorumlusu