Doğru Lise Nasıl Seçilir

Doğru Lise Nasıl Seçilir?
Her anne-babanın çocukları için ümidini şu cümle özetleyebilir mi? “Kendi ayakları üzerinde dursun, aklının çizdiği rotada başarıyla ilerlesin. Güvenli ve sağlık bir öyküsü olsun.” Bizler de eğitimci olarak, çocukları lise yaşantısına başlayacak sizlerin bu isteğine rehberlik etmek, ümitlerinin gerçek olması için ‘O halde doğru lise nasıl seçilir?’ sorusunu sorduk ve yanıtlar aradık.

Lise Dönüştürmeli
Lise yaşantısı, ortaöğretimde öğrenci olmaktan fazlasıdır. Lise, çocuğunuzun daha küçük bir çocukken oynadığı oyunlarla başlayan ‘kariyer’ yaşantısı için büyük önemi olan dört yıldır. Biz bunu tırtılın içinde bir dönüşüm yolculuğu yaşadığı kozaya benzetiyoruz. Lise tamamlanınca yönünü çizmiş, kariyer planını yapmış şekilde kanat çırpmasını bekliyoruz.

Yeteneğini Keşfetmeli, Parlatmalı
Kendini tanıması için imkânlar hizmetler sunan bir okulun geleceğe etkisi büyük olur. Çünkü insanı biricik kılan özelliklerinden başında yeteneği gelir. Ve bireyin geleceği yeteneği üzerine kurulur. İlgisini, merakını, doğal motivasyon kaynaklarını keşfeden öğrenci potansiyelini hayata çok daha güçlü yansıtır. Kalabalıklardan sıyrılır, fark yaratır. Bu hayatta mutlu olur.

Hedef bilinci Kazandırmalı
Lisenin ardından gelen yükseköğrenim yani üniversite gençlerin özellikle lise yıllarındaki öğrenim performansıyla yerleşilecek, kazanılacak kurumdur. Genci ders çalışmaya, sınava hazırlanmaya motive eden güçlü nedenler olmalı. Doğal olarak bu nedenler, öğrencinin hedefler belirlemesini, o hedeflere doğru ilerlemesini sağlar. Böylece her sabah okul için uyanmak, ödev yapmak, ders çalışmak, proje üretmek, okulda sorumluluk almak konularında da istekli olacaktır.

Lisesinde Üniversite Hazırlık Sistemi İşlemeli
Üniversiteye giriş genelde öğrencilerin 12. sınıfta katıldıkları YGS-LYS isimli sınavlarla ilgili diye düşünülür. Oysa 9. Sınıftan itibaren sistemli bir yaklaşımla başarılı olunabilecek, parça-bütün ilişkisi olan Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi’dir. Bu nedenle resmin tamamını öğrencilerine gösteren, 9, 10,11 ve 12. Sınıfta ‘üniversiteye hazırlık’ gündemi olan bir öğretim organizasyonu oluşmalı. Bunun için amaca uygun öğretim takvimi, derslerin öğretim yılı içindeki dağılımı, YGS-LYS’ye yönelik çeşitli kitaplar, dijital öğretim içerikleri, kültür oluşturmuş ölçme değerlendirme bölümü, öğrenme performansını takip eden ekranların olup olmadığı sorgulanmalı.

Lisesi Dünya Yurttaşı Yapmalı
Yabancı dil, bir okulu ‘kolej’ yapan en önemli unsurdur. Dünya’nın ortaklaşan dili İngilizce’yi anlayıp, konuşup, yazıp, ortaya proje çıkaracak nitelikte bir yabancı dil öğretim programı aranmalı. Haftalık programdaki ders sayısı ve bu İngilizce ders adları ve içeriklerinin amacı önemli. Öğrencilerin öğrenme başarısının Cambridge, Oxford vb. uluslararası kuruluşlar tarafından objektif değerlendirebileceği de unutulmamalı. Okulun ikinci bir dil öğretimi için ayırdığı zaman ve ürettiği hizmetlerin, öğrencinin yaşantısına katacakları büyük olacaktır.

Gelişim İhtiyacını Karşılamalı
Lise yıllarındaki genç hızlı bir gelişim içindedir. Bu gelişime çok boyutludur. Okuduğu lisede kültürel, sanatsal, sportif, sanatsal, bilimsel, kariyer gelişimi içim imkânlar sunulan gencin gelişimi, sadece ‘lise okuyan’ bir gençten çok daha avantajlı olacağı açıktır. Tercih edilen lisenin öğretim dışında, çocuklarımızın hayatını ‘zenginleştirecek’ eğitim sunan bir okul olması beklenmelidir.

Başarmak, Ekip İşidir.
Lisede eğitim-öğretim, branşlarında uzmanlaşmış öğretmenlerin, kendilerinde olanla ve kendine verilenlerle ürettiği bir hizmettir. Bu bir organizasyon yönetimi, bu bir ekip işidir. Bu anlamda çocuğunuzun okuyacağı liseyi, yalnızca fiziki yapısıyla değil; okulun ruhunu oluşturan eğitimcilerini, onları bir araya getiren insan kaynağı ve eğitim politikasıyla ele almalı.

Geleceğe Taşıyan Rehberlik Sunmalı
Okulun, öğrencilerine sunduğu rehberlik hizmetleri konusunda seminer ve bireysel görüşmeler gibi rutin hizmetler dışında; eğitsel, bireysel, sosyal, kariyer alanlarında rehberlik hizmetlerinin neler olduğu araştırılmalı, okul yöneticilerine ve öğretmenlerine sorulmalı.

İletişim Kurulabildiğiniz Bir Okul
Okul çatısı altındaki iletişim, güvenli, içten olmalı. Bu anlam da cana yakın, o cana saygı duyan, değer veren, önemseyen, yöneticilerinden öğretmenlerine ulaşılabilir bir okul olması beklenmeli. Akademik başarısından, sosyal gelişimine, kazandığı becerilerinden, geliştirdiği yeteneğe kadar pek çok konuda ilgili eğitimcilerle, sınıf öğretmeniyle, branş öğretmenleriyle, rehberliğiyle iletişim kurulabilmeli.

Zamanı Verimli Kullanmalı
Zamanın hızlı geçtiği ve yetmediği çağların başında lise yılları gelir. Sınav başarısı, sağlıklı arkadaşlık ilişkileri, projelerde görev alabilmek, sosyal gelişim, spor, kültürel faaliyetler… Bunların tümünün temel gereği yeterli zamandır. Lisenin kendisi ulaşım açısından yakın olması önemli bir kriter. Ayrıca okulun mekânları içinde laboratuvarlarında, salonlarında, atölyelerinde, koridorlarında, dersliklerinde de zaman dolu dolu yaşanmalı, zaman eğitim için akmalı.

Lise yıllarındaki müfredatın verimli işlenmesi, zamanın etkin kullanması gerekli. Bunun için tercih edilecek lisede eğitim teknolojisi güncel ve işlevsel olmalı. Eğitim teknolojisine yatırımı olmalı.

 
Bugünden Yaşatmalı Yarına Hazırlamalı
Çocuklarımızın okuyacağı lisenin, 21. Yüzyılın aranan yetkinlikleri olan; iletişim, iş birliği, ekip üyesi olarak çalışabilme, yönetim, organizasyon becerisi, gelişime açık olmak, inovasyon, gönüllülük, uyum sağlayabilme, liderlik, sorumluluk, girişimcilik, sunum becerisi ve elbette yurt sevgisi kazandırma amaçları olmalı. Çocuklarımız lise yaşantısında evrensel yetkinlikleri pratik imkânı bulmalı.
Çocuklarımızın kendi hayatının lideri, kendi öyküsünün kahramanı olarak yetişebileceği bir lise seçmeniz dileğiyle.

Lise PDR Bölüm Başkanı
Bora Serhat Çelik