Teknoloji Bağımlılığı

Teknoloji hayatın her dönemini, hatta her anını kapsayan bir boyuta geldi.Teknoloji akıllıca kullanıldığında, inanılmaz bir bilgi ve gelişme kaynağıdır. Peki ya olumsuz etkileri? Özellikle çocukluk çağı obezitesinin çığ gibi büyüdüğü bu zamanda, teknoloji karşısında fazla zaman geçirmek, beraberinde ciddi fiziksel sorunları da getirmektedir. Görme problemleri, duruş ve iskelet sistemi bozuklukları, fiziksel aktivite yetersizliğine bağlı obezite ve radyasyona maruz kalma başlıca sorunlardır.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun, 6-15 Yaş Grubu Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanımı ve Medya 2013 verilerine göre;

• 06-15 yaş grubundaki bilgisayar kullanan çocukların bilgisayar kullanmaya başlama yaşı ortalama 8 iken, 06-10 yaş grubunda ortalama başlama yaşı 6, 11-15 yaş grubunda ise 10!

• İnternet kullanımına ortalama başlama yaşı 9!

• 06-15 yaş grubundaki çocukların %24,4’ü kendi kullanımına ait bilgisayara sahip iken, %13,1’i cep telefonuna ve %2,9’u oyun konsoluna sahip!

• Çocukların %45,6’sı hemen her gün internet kullanmakta!

• 06-15 yaş grubundaki internet kullanan çocukların %38,2’si haftada iki saat, %47,4’ü haftada 3-10 saat, %11,8’i haftada 11-24 saat, %2,6’sı ise haftada 24 saatin üzerinde kullanmakta!

• 06-15 yaş grubu çocuklar interneti en çok %84,8 ile ödev veya öğrenme amacıyla kullanırken, bunu %79,5 ile oyun oynama, %56,7 ile bilgi arama, %53,5 ile sosyal medya ağlarına katılma takip etmekte!

Teknoloji Bağımlılığını Dengede Tutmak için Ne Yapmalıyız?

1-Öncelikle çocuğun, her gün bilgisayara ayırdığı zaman belirlenmelidir ve bu konuda bir anlaşma yapılmalıdır. Bu süre, okul öncesi çocuklarda bir saatten, ilköğretim dönemi çocuklarında ise iki saatten fazla olmamalıdır. 

2-Anne-babalar; çocuklarını teknoloji dünyasında sağlıklı şekilde yönlendirmek ve onları denetleyebilmek için bilgisayar ile internet hakkında bilgi edinmelidir ve kullanmaktan çekinmemelidir.

3-Anne-babalar; çocuklarından,kullandıkları bilgisayarı, program ve oyunları, kendilerine öğretmelerini isteyebilirler. Anne ve babasından daha çok bildiğini düşünmek, çocuk üzerinde olumlu bir etki yaratacaktır.

4-Aşırı kullanımıengellemenin en kolay yollarından birisi,bilgisayarı evde ortak yaşam alanı gibi yetişkinlerin de takip edebilecekleri bir yere koymaktır.

5-Anne-babanın bilgisayar dünyası üzerindeki hakimiyeti artarsa, çocuklarla birlikte oyun oynayabilirler. Program ve oyunların içeriklerini de denetleyebilirler. Böylece çocukları, eğitsel oyunlara yönlendirebilirler.

6-Program seçimi yaparken; 3-5 yaş dönemindeki çocuklar için anımsama, gruplandırma, göz-el koordinasyonuna ilişkin görevleri içeren programlar, 6-8 yaş için okuma, yazma, mantık yürütmeyle ilgili etkinlikler, 9-12 yaş için soyut kavramlar, ileri düzeyde sorun çözmeyi içeren materyallerin seçilmesi daha faydalı olacaktır.

7-İlkokul, ortaokul ve lise dönemlerindeki çocukların, derslerine de katkı sağlayacak web üzerindeki interaktif eğitim programları veya DVD’leri faydalıdır. Özellikle, yabancı dil ile ilgili olursa, kelime hazinelerini ve yabancı dil bilgilerini geliştirirler.

8-Anne-babalar uygunsuz sitelere, bilgilere ulaşmanın önlenebileceği,denetim sistemleri hakkında da bilgi edinmelidirler. Örnek: Filtreleme seçenekleri gibi…

9-Anne-babalar, bilgisayar kullanımına ilişkin uygulayamayacakları kurallar koymamalıdır; “-Bu kötü alışkanlıktan vazgeç!” veya “-Okul dönemi boyunca bilgisayarı yasaklıyorum” vb. ifadelerden kaçınılmalıdır.

10-Unutmayın ki; yetişkinlerin doğru yönlendirmeleri ve mantıklı sınırlandırmaları ile kullanılan bilgisayarın, çocukların gelişimi üzerinde pek çok olumlu etkisi de bulunmaktadır.

Şebnem BEŞENK

Bilişim Teknolojileri Öğretmeni